Meteo info #5 – Księżyc i Ziemia
Od wieków zastanawiano się jak i czy Księżyc wpływa na nas i naszą planetę. Dziś wiemy, że nasz naturalny satelita steruje m.in. przypływami i odpływami, ale też pogodą i samopoczuciem ludzi.
Wpływ na atmosferę oraz morza i oceany
Jest to najbardziej widoczny wpływ Księżyca. Podczas największych przypływów i odpływów poziom wód może wahać się o kilkanaście metrów. Spowodowane jest to siłą grawitacji oddziałującą na naszą planetę. Gdy Księżyc znajduje się najwyżej nad horyzontem, czyli najlepiej w zenicie, mamy do czynienia z przypływem, gdyż grawitacja Księżyca przyciąga do niego wodę. To samo dzieje się z atmosferą, a więc podczas jej odkształcania się dochodzi do zmian ciśnienia atmosferycznego.
Nie tylko ciśnienie…
Księżyc odpowiada również za zmianę ilości opadów. Naukowcy przeanalizowali dane z lat 1998-2012 z japońskiego satelity meteorologicznego TRMM, którego misja polega na monitorowania sum opadów w strefie tropikalnej. Wyniki badań pokazały, że między zwrotnikami, gdy Księżyc znajdował się najwyżej nad horyzontem i najniżej pod horyzontem, suma opadów atmosferycznych zmniejszała się o 1 procent. Dla zwykłego człowieka nie jest to zauważalne, jednak dla zaawansowanej aparatury i długoletnich pomiarów jak najbardziej.
Księżyc a samopoczucie
Jednym z podstawowych zmian w naszym samopoczuciu w kontekście położenia Księżyca jest bezsenność. Podczas pełni narzeka na ten objaw bardzo dużo ludzi. Przyczyną jest silne światło odbite od oświetlonej części Księżyca, która jest wtedy niemal w całości zwrócona w naszą stronę.
W czasie pełni dochodzi też do zaburzeń produkcji serotoniny zwanej hormonem szczęścia. To właśnie powoduje bezsenność oraz wzmożony apetyt. Może również mieć wpływ na pracę jelit, układu krążęnia czy układu rozrodczego u kobiet.
Kalendarz Księżycowy
Kiedy plewić, kiedy siać poszczególne rośliny, kiedy zbierać. Odpowiedzi na te pytania znajdziemy w kalendarzu Księżycowym zwanym też biodynamicznym. W skrócie ze strony http://ogrod-amat.strefa.pl/ksiezyc.php:
Pełnia
Wysiew warzyw: brukselki, kapusty, marchwi cebuli i rzodkiewki. Dobra pora na sadzenie ziemniaków, pomidorów itd. Najlepsza pora na nawożenie roślin i zabiegi pielęgnacyjne takie jak pielenie, zwalczanie chwastów i szkodników, okopywanie, przerzedzanie wschodzących roślin.
Nów
W czasie nowiu można najskuteczniej zwalczać choroby roślin oraz szkodniki im zagrażające. Jest to też odpowiednia pora na niszczenie chwastów, usuwanie chorych pędów i przyszczykiwanie pędów. Prace powinny być przeprowadzane na dzień przed lub dzień po kulmninacji nowiu.
w czasie pełni nie zaleca się wysiewania i wysadzania roślin oraz wszelkich prac, które mogłyby uszkodzić korzenie (np. okopywania).
III i IV kwadra (Księżyc malejący)
Najlepszy czas na sadzenie, przesadzanie i cięcie drzew. Rośliny szybciej się regenerują i przyjmują w nowym miejscu a przycięte rośliny tracą mniej soków. W czasie gdy księżyca ubywa część nadziemna rośliny jest mało wrażliwa na uszkodzenia.
W czasie III i IV kwadry zaleca się siew i sadzenie roślin cebulowych, motylkowychi korzeniowych, zwalczanie chwastów chorób i szkodników.
Jest to odpowiedni czas na zbiory owoców i warzyw przeznaczonych do dłuższego przechowywania – będą dłużej świeże. Również ścięte kwiaty będą dłużej świeże jeżeli zostały zebrane w czasie gdy księżyca ubywa.
I i II kwadra (Księżyc rosnący)
W tym czasie należy przeprowadzać siew i sadzenie warzyw liściowych oraz drzew i krzewów owocowych. Jest to też dobra pora przygotowanie sadzonek do ukorzeniena, szczepienie oraz czynności pielęgnacyjne związane z glebą – zasilanie i podlewanie. Korzenie roślin są w tym czasie najmniej wrażliwe na wszelkie uszkodzenia.
Jeżeli w tym czasie przeprowadzamy cięcie to nie powinno być ono zbyt intensywne bo może to spowodować nadmierny wyciek soku z rośliny.
Najlepsza pora na zbiór owoców i warzyw do bezpośredniego spożycia – w tym czasie mają największą wartość odżywczą i są najsmaczniejsze.
Dobra pora na zbiór ziół i roślin przyprawowych – są bardziej aromatyczne i skuteczne.